❖EΛΛΑΔΑ ║ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ║ ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ║ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ║ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ : Ο ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΥΓΕΙΑΣ (Ε.Σ.Υ)

Σαν σήμερα, το 1994, ❝έφυγε❞ από τη ζωή ο Έλληνας πολιτικός, ιδρυτικό μέλος και ηγετικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, Γεώργιος Γεννηματάς. Υπήρξε εμπνευστής του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ)

Ο Γεώργιος Γεννηματάς γεννήθηκε στην Αθήνα στις 30 Ιουνίου 1939. Πατέρας του ήταν ο Μανιάτης Θεόδωρος Γεννηματάς, δικηγόρος και οικονομολόγος, που διετέλεσε γενικός διευθυντής της UNRRA (ανθρωπιστικής οργάνωσης του ΟΗΕ) στην Ελλάδα, σύμβουλος της Αμερικανικής Οικονομικής Αποστολής και αργότερα της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Ελλάδα. Αδελφός του πατέρα του ήταν ο αντιστράτηγος και αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού επί κυβέρνησης Γεωργίου Παπανδρέου, Ιωάννης Γεννηματάς. Από τη μητέρα του, Φωτεινή, ήταν δισεγγονός του μεγάλου ευεργέτη της Σύμης και της Δωδεκανήσου, Γεωργίου Νικήτα Πετρίδη.

Μαθήτευσε στο Α' Γυμνάσιο της Πλάκας και στη συνέχεια σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου ανέπτυξε σημαντική φοιτητική συνδικαλιστική δράση, οργανώνοντας πολλές διαδηλώσεις για την Κύπρο. Υπηρέτησε στο Πολεμικό Ναυτικό ως σημαιοφόρος. Στη διάρκεια της θητείας του (1962), ασθένησε σοβαρά και διαγνώσθηκε με τη νόσο του Άντισον (Addison), από την οποία έπασχε και ο πρόεδρος Τζον Κένεντι.

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του και των στρατιωτικών του υποχρεώσεων, ίδρυσε και διηύθυνε την εταιρεία μελετών και κατασκευών «Αρχιτεχνική ΕΠΕ». Επίσης, διετέλεσε στέλεχος της Αγροτικής Τράπεζας στη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων έως το 1981, οπότε και παραιτήθηκε, έπειτα από 17 χρόνια. Πολλές γεωργικές βιομηχανίες έχουν την υπογραφή του στις κατασκευαστικές μελέτες τους, όπως το εργοστάσιο της Nestlé στο Πλατύ Ημαθίας, η Ελαιουργική στον Ασπρόπυργο, κτίσματα της Ένωσης Πεζών στην Κρήτη και άλλα. Όταν επετράπη ο συνδικαλισμός από τη δικτατορία, συμμετείχε σε συνδικαλιστικές ενώσεις μηχανικών και από το 1974 ως το 1978 διετέλεσε πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδας.

Έγινε μέλος του ΠΑΣΟΚ από τη σύστασή του και ήταν υποψήφιος Α' Περιφέρειας Αθηνών στις βουλευτικές εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974. Από το 1975 ήταν μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και στη συνέχεια του Εκτελεστικού Γραφείου του ΠΑΣΟΚ. Ο Γεννηματάς διακρινόταν για τα οργανωτικά του προσόντα και η επιρροή του στον κομματικό μηχανισμό και στη Νεολαία ΠΑΣΟΚ ήταν μεγαλύτερη κάθε άλλου στελέχους.

Μετά τη διαγραφή των μελών της Δημοκρατικής Άμυνας, ο Γιώργος Γεννηματάς έγινε ένα από τα μέλη της λεγόμενης «Τρόικας» (Τσοχατζόπουλος - Γεννηματάς - Λαλιώτης) που εξέφραζε και εκπροσωπούσε τον πρόεδρο σε όλα τα κεντρικά και περιφερειακά όργανα, και σε όλα τα επίπεδα του κόμματος. Έκτοτε, η καριέρα του, όπως και των Άκη Τσοχατζόπουλου και Κώστα Λαλιώτη, ήταν μετεωρική.

Από το 1981 εκλεγόταν βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, αρχικά Επικρατείας, κατόπιν βουλευτής Μεσσηνίας (με τη λίστα, 1985) και, στη συνέχεια, Α' Περιφέρειας Αθηνών (πρώτος σε σταυρούς, από το 1989 διαρκώς). Διετέλεσε Υπουργός Εσωτερικών (21 Οκτωβρίου 1981 - 17 Ιανουαρίου 1984), Υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων (21 Σεπτεμβρίου 1984 - 5 Ιουνίου 1985), Υπουργός Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (5 Ιουνίου 1985 - 5 Φεβρουαρίου 1987) και Υπουργός Εργασίας (23 Σεπτεμβρίου 1987 - 2 Ιουλίου 1989). Ήταν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ από τον Απρίλιο του 1989.

Στην οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα ήταν Υπουργός Εθνικής Οικονομίας (23 Νοεμβρίου 1989 - 13 Φεβρουαρίου 1990). Στις εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993 εξελέγη πρώτος στην περιφέρεια Α' Αθηνών και ορκίστηκε ξανά Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (13 Οκτωβρίου 1993 - 25 Φεβρουαρίου 1994).

Επί της θητείας του στο Υπουργείο Εσωτερικών αναγνωρίστηκε η Εθνική Αντίσταση, ενώ το ηλικιακό όριο του εκλέγειν κατέβηκε από τα 21 χρόνια στα 18. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο Υπουργείο Υγείας επέφερε τομή στη δημόσια υγεία με την καθιέρωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) με τον νόμο 1397/83.

Τον Ιανουάριο του 1992, με αφορμή ένα κρυολόγημα υποβλήθηκε σε εξετάσεις και λίγες ημέρες αργότερα ο ίδιος ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ότι πάσχει από καρκίνο, λέγοντας : «Υπάρχουν μερικές στιγμές που το συναίσθημα ξεχειλίζει, δεν είμαι από μάρμαρο. Είναι γνωστό ότι έχω καρκίνο, αλλά θα προσπαθήσω». Τον Απρίλιο του 1992 υποβλήθηκε σε εγχείρηση στη Νέα Υόρκη, το ίδιο διάστημα που η σύζυγός του υποβάλλονταν σε θεραπευτική αγωγή για την ίδια ασθένεια.

Ο Γιώργος Γεννηματάς πέθανε στην Αθήνα στις 25 Απριλίου 1994. Η σύζυγός του Κάκια Βέργου είχε φύγει από τη ζωή έξι μήνες νωρίτερα. Μαζί από τα εφηβικά τους χρόνια απέκτησαν δύο κόρες, τη Φώφη και τη Μαίρη. Για να τιμηθεί το έργο του Γιώργου Γεννηματά στον τομέα της δημόσιας υγείας, πολλά νοσηλευτικά ιδρύματα στην Ελλάδα φέρουν το όνομά του.

Πηγή : www.sansimera.gr/biographies/1381 ║ © SanSimera.gr

❖ΕΛΛΑΔΑ ║ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ : Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ❝ΔΕΥΤΕΡΟΣ❞ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Σαν σήμερα, το 2006, ❝έφυγε❞ από τη ζωή, νικημένος από τον καρκίνο, ο Έλληνας ηθοποιός, που υπηρέτησε με συνέπεια και ήθος τη θεατρική σκηνή, τη μικρή και τη μεγάλη οθόνη, για περισσότερα από σαράντα χρόνια, Γιώργος Τσιτσόπουλος. Συνηθισμένος σε δεύτερους, υποστηρικτικούς ρόλους, δήλωνε με διάθεση αυτοσαρκασμού : «Είμαι ο μεγάλος δεύτερος!»

Ο Γιώργος Τσιτσόπουλος γεννήθηκε το 1929 στην Αθήνα. Σπούδασε υποκριτική στη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης και πρωτοεμφανίσθηκε στο θέατρο με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη, το 1955.

Ο ίδιος θεωρούσε ως τους καλύτερους ρόλους της καριέρας του, τον «τρελό» της «Δωδεκάτης Νύχτας» του Σέξπιρ, που ερμήνευσε στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου, τον «Φιλέα Φογκ» στο «Γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες» των Βερν/Ενερί στο Αμφι-Θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου, τον «ηθοποιό» στο έργο του Μαξίμ Γκόρκι «Στο Βυθό» σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου στο Εθνικό Θέατρο, το «φεγγάρι» στο «Ματωμένο Γάμο» του Λόρκα με τους Παξινού - Μινωτή στο Εθνικό Θέατρο και τον «πάστορα Μάντερς» στο έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη «Στη Χώρα Ίψεν» που ανέβηκε στο Ανοιχτό Θέατρο του Γιώργου Μιχαηλίδη, για τον οποίο τιμήθηκε με το βραβείο «Κάρολος Κουν» στις 30 Ιουνίου 2000.

Στον κινηματογράφο εμφανίσθηκε για πρώτη φορά το 1957 στο κοινωνικό δράμα του Ντίνου Δημόπουλου «Το αμαξάκι», με πρωταγωνιστή τον Ορέστη Μακρή, που ήταν η πιο επιτυχημένη ταινία της χρονιάς εκείνης και συμμετείχε στο Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι το 1958. Τελευταία του παρουσία στην ταινία του Ροβήρου Μανθούλη «Lilly's story» το 2002. Από τη διαδρομή του στη μεγάλη οθόνη ξεχωρίζουν οι συμμετοχές του στις ταινίες : «Η Αλίκη στο Ναυτικό» (1961), «Οι Γαμπροί της Ευτυχίας» (1962), «Κάτι να Καίει» (1964), «Ο Ξυπόλητος Πρίγκηψ» (1966), «Νύχτα Γάμου» (1967), «Γαμπρός από το Λονδίνο» (1967), «Ξύπνα Βασίλη» (1969), «Η Παριζιάνα» (1969) κ.ά.

Ο Γιώργος Τσιτσόπουλος πέθανε στις 24 Απριλίου 2006 στο «Λαϊκό Νοσοκομείο» της Αθήνας, νικημένος από τον καρκίνο.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

Φιλμογραφία

• Το αμαξάκι (1957)
• Ερωτικές ιστορίες (1959)
• Στρατιώτες δίχως στολή (1960)
• Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος (1960)
• Τρεις κούκλες κι εγώ (1960)
• Η Αλίκη στο Ναυτικό (1961)
• Η Λίζα και η άλλη (1961)
• Κατήφορος (1961)
• Ο καλός μας άγγελος (1961)
• Ο σκληρός άντρας (1961)
• Ο Κλέαρχος η Μαρίνα και ο κοντός (1961)
• Νόμος 4000 (1962)
• Ο Σταμάτης και ο Γρηγόρης (1962)
• Ο χρυσός και ο τενεκές (1962)
• Ταξίδι (1962)
• Τέρμα τα δίφραγκα (1962)
• Οι γαμπροί της Ευτυχίας (1962)
• Ο κος πτέραρχος (1963)
• Ο ταυρομάχος προχωρεί (1963)
• Το γέλιο βγήκε απ' τον Παράδεισο (1963)
• Τρελοί πολυτελείας (1963)
• Κάτι να καίει (1964)
• Ένας ζόρικος δεκανέας (1964)
• Οι φτωχοδιάβολοι (1964)
• Αφήστε με να ζήσω (1965)
• Κατάρα με δέρνει βαριά (1965)
• Το πρόσωπο της ημέρας (1965)
• Ένα καράβι Παπαδόπουλοι (1966)
• Ο ξυπόλητος πρίγκηψ (1966)
• Γαμπρός απ' το Λονδίνο (1967)
• Νύχτα γάμου (1967)
• Οι θαλασσιές οι χάντρες (1967)
• Το πλοίο της χαράς (1967)
• Η Αθήνα μετά τα μεσάνυχτα (1968)
• Η αρχόντισσα κι ο αλήτης (1968)
• Ο ψεύτης (1968)
• Όλγα αγάπη μου (1968)
• Το κορίτσι του Λούνα Παρκ (1968)
• Ας με κρίνουν οι ένορκοι (1969)
• Η παριζιάνα (1969)
• Το ανθρωπάκι (1969)
• Ξύπνα Βασίλη (1969)
• Διακοπές στο Βιετνάμ (1971)
• Κατάχρησις εξουσίας (1971)
• Πίσω μου σ' έχω σατανά (1971)
• Δικτάτωρ καλεί Θανάση (1973)
• Ο τσαρλατάνος (1973)
• Όνειρο αριστερής νύχτας (1987)
• Lilly's story (2002)

Τηλεοπτικά σήριαλ

• Στησιχόρου 73 (1972, ΥΕΝΕΔ)
• Η Θέμις έχει νεύρα (1975, ΕΡΤ)
• Ορκίζομαι να είπω την αλήθεια: Πως πέθανε ο γιατρός (1976, ΕΡΤ)
• Χωρίς φόβο και πάθος (1976, ΕΡΤ)
• Απέναντι όχθη (1983, ΕΡΤ)
• Ο Ανδροκλής και τα λιοντάρια του (1985, ΕΡΤ2)
• Μικρές αγγελίες (1985, ΕΡΤ2)
• Παγίδα (1986, ΕΡΤ)
• Απόδραση (1987, ΕΡΤ)
• Κλειστοί δρόμοι (1988, ΕΤ2)
• Συνωμοσία (1989, ΕΤ2)
• Φόνος χωρίς ταυτότητα (1990, Mega)
• Οι εντιμότατοι (1990, ΕΤ1)
• Θυσία (1991, ΑΝΤ1)
• Οι αγνοημένοι: Στο βυθό (1994, ΑΝΤ1)
• Η φυλή των ανθρώπων (1995, ΕΤ1)
• Κωνσταντίνου και Ελένης (1998, ΑΝΤ1)
• ...ύστερα ήρθαν οι μέλισσες (2000, ΕΤ1)
• Τα παιδιά της Νιόβης (2004, ΝΕΤ)
• Μου λείπεις (2005, Alpha)

Πηγή : www.sansimera.gr/biographies/1605 ║ © SanSimera.gr

❖ΕΛΛΑΔΑ ║ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

⎯1874⎯

ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΔΕΛΤΑ (1874 - 1941) : ΜΙΑ ΕΥΘΡΑΣΤΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ - Η ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΣΑ ΜΕ ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΤΕΛΟΣ

Σαν σήμερα, το 1874, γεννήθηκε η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα, που μας κράτησε από το χέρι και μας οδήγησε στη μαγεία στα παιδικά μας χρόνια : ❝Παραμύθι χωρίς όνομα❞, ❝Τον Καιρό του Βουλγαροκτόνου❞, ❝Τα μυστικά του Βάλτου❞. Η Πηνελόπη Δέλτα, αδελφή του Αντώνη Μπενάκη, είχε μια ζωή γοητευτική και δεμένη με την ιστορία του τόπου

Η προσφορά της Πηνελόπης Δέλτα στην παιδική λογοτεχνία υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξη του παιδικού βιβλίου, σε μια εποχή που το είδος αυτό εξέλειπε.

Η Πηνελόπη Δέλτα ήταν Ελληνίδα συγγραφέας έργων για παιδιά και νέους, αλλά και προσωπικότητα με ζωηρή συμμετοχή στα εθνικά θέματα και τα γεγονότα του καιρού της, προτού θέσει τέλος στη ζωή της το 1941. Πλούτισε την παιδική και νεανική λογοτεχνία με πρωτότυπα παραμύθια («Η καρδιά της βασιλοπούλας», «Παραμύθι χωρίς όνομα») και ιστορικά μυθιστορήματα («Για την Πατρίδα», «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου», «Ο Μάγκας», «Τα μυστικά του Βάλτου»), εμπνευσμένα από τη ζωή του Ελληνισμού.

Στο πεζογραφικό έργο της προσπάθησε να επιτύχει τόσο την ψυχαγωγία των μικρών αναγνωστών της, όσο και την ιστορική και ηθική διαπαιδαγώγησή τους. Το πατριωτικό αίσθημα, το καθήκον προς την πατρίδα, ο ηρωισμός, η θυσία, η ειλικρίνεια και η τιμιότητα είναι οι αξίες που κυριαρχούν στα μυθιστορήματα, τα διηγήματα και παραμύθια της. Η έμπνευσή της είναι αβίαστη, η γλώσσα ομαλή, πλούσια και ζωντανή δημοτική και το ύφος της απλό.

Παράλληλα με τη λογοτεχνία η Πηνελόπη Δέλτα ασχολήθηκε και με τις παιδαγωγικές μελέτες και το 1910 εξέδωσε το βιβλίο «Στοχασμοί περί της ανατροφής των παιδιών μας». Εξίσου σημαντικό είναι το ιστορικό ερευνητικό της έργο, που οδήγησε στη συγκέντρωση πολύτιμου αρχειακού υλικού για την ελληνική ιστορία, ενώ ένα σημαντικό μέρος από το σύνολο του έργου της καλύπτει η αλληλογραφία της με εξέχουσες προσωπικότητες της πολιτικής και των γραμμάτων.

Γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 24 Απριλίου 1874 και ήταν τρίτο παιδί του Εμμανουήλ Μπενάκη, μεγαλέμπορου βαμβακιού, και της Βιργινίας Χωρέμη, που κατάγονταν από τη Χίο. Εκτός από την Πηνελόπη η οικογένεια είχε δύο ακόμη κόρες, την Αλεξάνδρα και την Αργίνη και τρεις γιους, τον Αντώνη (ο «Τρελαντώνης» του μυθιστορήματος της Δέλτα), τον Κωνσταντίνο και τον Αλέξανδρο.

Τα παιδικά της χρόνια τα πέρασε στο αυστηρό αρχοντικό περιβάλλον του σπιτιού της και τα καλοκαίρια ταξίδεψε στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Τις σχολικές γνώσεις της κάλυψε με κατ❜ οίκον μαθήματα, όπως συνηθιζόταν στις μεγαλοαστικές οικογένειες της εποχής της. Οι γονείς της, ιδιαίτερα αυστηροί σε θέματα ανατροφής, ακολούθησαν για τη μόρφωση των παιδιών τους τα καθιερωμένα στον κοινωνικό τους περίγυρο : εκμάθηση ξένων γλωσσών και ελληνικά με βάση την καθαρεύουσα. Η σύγκριση των ελληνικών μαθητικών βιβλίων με τα αντίστοιχα ξενόγλωσσα την έκανε να συνειδητοποιήσει την ανάγκη για τη συγγραφή παιδικών βιβλίων γραμμένων σε απλή γλώσσα και μάλιστα στη ζωντανή δημοτική.

Μετά την αγγλική κατάκτηση της Αιγύπτου (1882), η οικογένεια έφυγε για την Ελλάδα κι εγκαταστάθηκε στην Κηφισιά. Τον Δεκέμβριο του 1895, σε ηλικία 21 ετών, η Πηνελόπη παντρεύτηκε τον φαναριώτη Στέφανο Δέλτα (1863-1947), που εργαζόταν στις επιχειρήσεις της οικογένειάς της. Το ζευγάρι απέκτησε τρεις κόρες, τη Σοφία, την Αλεξάνδρα και τη Βιργινία, γιαγιά του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά από την πλευρά της μητέρας του.

Ο Στέφανος Δέλτας (εκ των ιδρυτών του Κολεγίου Αθηνών) ήταν φιλoδημοτικιστής κι έδωσε τη δυνατότητα στην Πηνελόπη να μελετήσει με κάθε άνεση τη λογοτεχνική παραγωγή της δημοτικής και να έρθει σε επαφή με τους πρωτεργάτες της : τον Αλέξανδρο Πάλλη, τον Αργύρη Εφταλιώτη, τον Πέτρο Βλαστό, τον Κωστή Παλαμά και τον Ίωνα Δραγούμη. Η γνωριμία της με τον Δραγούμη, όταν αυτός υπηρετούσε ως πρόξενος στην Αλεξάνδρεια το 1905, εξελίχθηκε σ' ένα δυνατό έρωτα που όμως δεν είχε συνέχεια.

Από το 1906 έως το 1913, η Πηνελόπη Δέλτα έζησε με την οικογένειά της στη Φραγκφούρτη. Εκεί γνωρίστηκε με τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη και μέσω αυτού με τη νεότερη γενιά των δημοτικιστών, τον Αλέξανδρο Δελμούζο και τον Δημήτρη Γληνό, με τους οποίους συνέπραξε αργότερα στην έκδοση του Δελτίου του Εκπαιδευτικού Ομίλου, του οποίου έγινε μέλος το 1910.

Διατήρησε μακροχρόνια αλληλογραφία με το Γάλλο βυζαντινολόγο Γκιστάβ Σλιμπερζέ, του οποίου το βιβλίο «Βυζαντινή Εποποιία» ενέπνευσε τη Δέλτα στη συγγραφή μυθιστορημάτων με βυζαντινή θεματική («Για την πατρίδα», «Στον καιρό του Βουλγαροκτόνου»). Η Πηνελόπη ζούσε πάντα με το όραμα της Μεγάλης Ιδέας που το ενδυνάμωσαν οι νικηφόροι Βαλκανικοί Πόλεμοι. Γι❜ αυτό το λόγο θαύμαζε τον βασιλιά Κωνσταντίνο, παρά την απογοήτευσή της από τη στάση του απέναντι στην Επανάσταση στο Γουδή (1909), που εκφράστηκε στο βιβλίο της «Παραμύθι χωρίς Όνομα» (1910).

Τον Μάιο του 1912 γνωρίστηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Η φιλία της, όμως, με τον μεγάλο πολιτικό εκδηλώθηκε μετά την επιστροφή της στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1916. Έζησε από κοντά τα «Νοεμβριανά» εκείνης της χρονιάς και η φρίκη που αντίκρισε και ο κίνδυνος που αντιμετώπισε ο βενιζελικός πατέρας της, που ήταν Δήμαρχος Αθηναίων, συνέβαλαν στην πολιτική μεταστροφή της από τη βασιλική (αντιβενιζελική) στη βενιζελική παράταξη. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε ένα από τα πρότυπα της Πηνελόπης Δέλτα και διατήρησε αλληλογραφία μαζί του μέχρι τον θάνατό του το 1936.

Οι πολιτικές εξελίξεις που ακολούθησαν ως τη Μικρασιατική Καταστροφή επηρέασαν και τραυμάτισαν την ψυχοσύνθεση της Δέλτα, που αντιμετώπιζε περισσότερο συναισθηματικά τα γεγονότα. Παρά την άσχημη κατάσταση της υγείας της (προϊούσα παράλυση των άκρων), ήδη από το 1925, ανέλαβε σημαντικές πρωτοβουλίες για την περίθαλψη και την οικονομική ενίσχυση των προσφύγων από τη Βουλγαρία και τη Μικρά Ασία. Τότε γνωρίστηκε με τον Νικόλαο Πλαστήρα, με τον οποίο αλληλογραφούσε τακτικά μέχρι την επιβολή της Μεταξικής δικτατορίας. Του συμπαραστάθηκε ηθικά και υλικά στο αποτυχημένο κίνημα της 6ης Μαρτίου 1933. Ένα από τα επακόλουθα του κινήματος Πλαστήρα ήταν η απόπειρα δολοφονίας κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου αργά το βράδυ της 6ης Ιουνίου, καθώς επέστρεφε μαζί με τη σύζυγό του Έλενα στην Αθήνα, ύστερα από δείπνο στο σπίτι των Δέλτα στην Κηφισιά.

Πρωτοβουλίες φιλανθρωπικού χαρακτήρα ανέλαβε και κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου. Ωστόσο, η είδηση της εισόδου των Γερμανών στην Αθήνα και η κλονισμένη υγεία της την οδήγησαν στην αυτοκτονία. Στις 27 Απριλίου 1941 η Πηνελόπη Δέλτα πήρε δηλητήριο που κρατούσε πάντα κοντά της και πέντε μέρες αργότερα, στις 2 Μαΐου, άφησε την τελευταία της πνοή, σε ηλικία 67 ετών. Στην ταφή της ιερούργησε ο παλαιός της φίλος, αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρύσανθος και παρόντες ήταν μόνο τα μέλη της οικογένειάς της. Στην πλάκα του τάφου της χαράχτηκε η λέξη : «Σιωπή».

Πηγή : www.sansimera.gr/biographies/2301 ║ © SanSimera.gr

❖ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

⎯1915⎯

Η ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ

Η πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα, με τη συστηματική εξόντωση ενάμισυ εκατομμυρίου ανθρώπων από τις Οθωμανικές αρχές την τριετία 1915-1918. Υπήρξε ο προάγγελος του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Στα τέλη του 19ου αιώνα, οι Αρμένιοι, ένας πανάρχαιος χριστιανικός λαός της Εγγύς Ανατολής, μοιράζονταν μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στην τσαρική Ρωσία ζούσαν κάτω από ένα σχετικά ανεκτικό καθεστώς (αν και δεν έλειπαν μαζικοί εκρωσισμοί), αλλά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία υφίσταντο παντός είδους διωγμούς, όπως και οι άλλοι χριστιανικοί λαοί της αυτοκρατορίας (Έλληνες, Ασσύριοι κλπ).

Με την ανάδυση των εθνικισμών, ο Σουλτάνος τούς υποπτευόταν για αποσχιστικές τάσεις, ενώ και οι Ρώσοι, που εποφθαλμιούσαν εδάφη του «μεγάλου ασθενούς», υπέθαλπαν τις όποιες φιλοδοξίες τους. Έτσι, ο Αβδούλ Χαμίτ Β' δεν δίστασε να προβεί σε άγριους διωγμούς εναντίον των Αρμενίων της επικράτειάς του, με αποκορύφωμα τις σφαγές στο Σασούν (1894), τις μαζικές εκτελέσεις της διετίας 1895-1896, που στοίχισαν τη ζωή σε 300.000 Αρμενίους.

Η επικράτηση των Νεοτούρκων τον Ιούλιο του 1908, παρά τις αρχικές ελπίδες που γέννησε, δεν άλλαξε την κατάσταση για τους χριστιανούς της αυτοκρατορίας. Αντί για τον σεβασμό των συνθηκών και την πραγμάτωση των μεταρρυθμίσεων, όπως είχε υποσχεθεί, το νέο καθεστώς προέβη σε νέους διωγμούς των Αρμενίων τον Απρίλιο του 1909 στα Άδανα και την ευρύτερη περιοχή της Κιλικίας.

Η συστηματική, όμως, εξόντωση των Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έγινε κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο σουλτάνος και ο τσάρος βρέθηκαν σε διαφορετικά στρατόπεδα. Το σχέδιο του Υπουργού Εσωτερικών, Ταλαάτ Πασά, μπήκε σε εφαρμογή στις 24 Απριλίου του 1915, με τη σύλληψη 250 επιφανών Αρμενίων στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίοι εκτελέστηκαν το ίδιο βράδυ. Η 24η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Μνήμης για την Αρμενική Γενοκτονία και τιμάται κάθε χρόνο από την Αρμενική διασπορά.

Αμέσως μετά άρχισαν ομαδικές σφαγές του αρμενικού λαού στην Ανατολική Μικρά Ασία. Χαρακτηριστικό είναι το τηλεγράφημα του Ταλαάτ στις 28 Απριλίου 1915 προς τους νομάρχες των περιοχών αυτών : «Αποφασίσθηκε να τεθεί τέρμα στο ζήτημα των Αρμενίων με εκτόπισίν τους στις ερήμους και την εξόντωση αυτού του ξενικού στοιχείου». Έως το 1918 πάνω από ενάμισυ εκατομμύριο Αρμένιοι έχασαν τη ζωή τους ή αναγκάστηκαν να εκπατριστούν.

Η γενοκτονία του 1915 παρέμεινε ατιμώρητη από τη διεθνή κοινότητα, παρότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία, ως σύμμαχος των Κεντρικών Δυνάμεων, βρισκόταν στους ηττημένους του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Αδόλφος Χίτλερ τη χρησιμοποίησε ως παράδειγμα για να δικαιολογήσει το Εβραϊκό Ολοκαύτωμα. «Ποιος μιλάει σήμερα για τον αφανισμό των Αρμενίων;» διερωτήθηκε το 1939.

Η Αρμενική Γενοκτονία ήταν εν γνώσει των Γερμανών, συμμάχων των Οθωμανών στον Μεγάλο Πόλεμο, οι οποίοι όμως επέβαλαν καθεστώς λογοκρισίας στην πατρίδα τους. Ο μόνος πολιτικός που προσπάθησε μάταια να καταγγείλει την εξόντωση των Αρμενίων ήταν ο σοσιαλδημοκράτης Καρλ Λίμπκνεχτ, μετέπειτα ιδρυτής του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας, στις 11 Ιανουαρίου 1916. Η ιστορική έρευνα έχει φέρει στο φως ντοκουμέντα ότι οι Γερμανοί ενθάρρυναν τους Οθωμανούς στην εξόντωση των Αρμενίων, επειδή τους θεωρούσαν προσκείμενους στους Ρώσους.

Μόλις το 2015 η Γερμανία υπαναχώρησε από τη σταθερή μέχρι τώρα άρνησή της να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία» για την εξόντωση των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους, υποκύπτοντας στις πιέσεις βουλευτών. «Η σφαγή των Αρμενίων πριν από 100 χρόνια υπήρξε γενοκτονία, το κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης, μαζικής καταστροφής και απέλασης», δήλωσε ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιοακίμ Γκάουκ, κατά την διάρκεια επιμνημόσυνης δέησης που έγινε σε ναό του Βερολίνου στις 23 Απριλίου.

Η Τουρκία, ως διάδοχο κράτος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ποτέ δεν παραδέχτηκε τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Υποστηρίζει ότι επρόκειτο για μία επιχείρηση καταστολής κατά εκείνων των Αρμενίων, που είχαν συνεργαστεί με τις ρωσικές δυνάμεις εισβολής στην ανατολική Τουρκία και ότι οι νεκροί δεν ξεπερνούσαν τις 300.000. Η δήλωση συγγνώμης του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογκάν προς τα εγγόνια των θυμάτων στις 23 Απριλίου του 2014, ίσως να είναι το προμήνυμα αλλαγής της στάσης της Άγκυρας.

Μέχρι το 2015, 25 χώρες έχουν αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων (Αργεντινή, Βέλγιο, Καναδάς, Χιλή, Κύπρος, Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Λιθουανία, Λίβανος, Ολλανδία, Πολωνία, Ρωσία, Σλοβακία, Σουηδία, Ελβετία, Ουρουγουάη, Βατικανό, Βενεζουέλα, Αρμενία, Αυστρία, Βολιβία, Τσεχία, Συρία) και διεθνείς οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο), το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Κοινή Αγορά του Νότου (Mercosur). Τη Γενοκτονία των Αρμενίων έχουν αναγνωρίσει, επίσης, οι 43 από τις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, τέσσερις περιοχές της Ισπανίας (Βασκωνία, Καταλονία, Βαλεαρίδες Νήσοι, Ναβάρα), η Σκωτία, η Ουαλία και η Βόρειος Ιρλανδία από τη Μεγάλη Βρετανία και δύο περιοχές της Αυστραλίας (Νέα Νότιος Ουαλία και Νότια Αυστραλία).

Πηγή : www.sansimera.gr/articles/765 ║ © SanSimera.gr

❖ΕΛΛΑΔΑ ║ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1941

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ ΑΝΤΙΤΟΡΠΙΛΙΚΟΥ ❝ΥΔΡΑ❞

Σαν σήμερα πριν από 82 χρόνια, στις 22 Απριλίου του 1941 γράφτηκε μία από τις πιο ένδοξες σελίδες του Πολεμικού Ναυτικού. Πρωταγωνιστής ήταν ένα από τα καμάρια του ελληνικού στόλου, το αντιτορπιλικό ❝ΥΔΡΑ❞

Το αντιτορπιλικό ❝ΥΔΡΑ❞ D 97 της σειράς DARDO καθελκύστηκε στην Ιταλία το 1932 και ήταν αδελφό πλοίο των αντιτορπιλικών ❝ΣΠΕΤΣΕΣ❞, ❝ΨΑΡΑ❞ και ❝ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ❞. Έλαβε μέρος στην επιδρομή του ελληνικού στόλου στα στενά του Οτράντο της Ιταλίας και σε όλες τις ναυτικές επιχειρήσεις του 1940-41.

Σε όλη τη διάρκεια του πολέμου συμμετείχε σε ανθυποβρυχιακές και αντιαεροπορικές συμπλοκές, βομβαρδισμούς και περιπολίες.

Το απόγευμα της 22ας Απριλίου του 1941, ενώ το αντιτορπιλικό βρισκόταν κοντά στη νησίδα Λαγούσα ένα σμήνος από γερμανικά αεροσκάφη ξεπρόβαλε απειλητικά στον ορίζοντα. Η ξαφνική επίθεση ήταν αφάνταστα τρομακτική.

«Ο ουρανός άρχισε να χάνει λίγο από το γαλάζιο του», θυμάται ο Κυριάκος Λυκίσσας, ένας από τους επιζώντες του Α/Τ ❝ΥΔΡΑ❞ και συνεχίζει : «78 Γερμανικά ❝Στουκα❞  πλησίασαν προς το αντιτορπιλικό μας. Οι σειρήνες του Ύδρα άρχισαν να χτυπούν δαιμονισμένα. Όλο το πλήρωμα έλαβε θέσεις μάχης. Τα γερμανικά αεροσκάφη γύρισαν ανάποδα και άρχισαν τις κάθετες εφορμήσεις. Τα μοτέρ μούγκριζαν, οι σειρήνες εκφοβισμού ούρλιαζαν και οι βόμβες σφύριζαν πάνω από τα κεφάλια μας. Πραγματικός ορυμαγδός».

Στη γέφυρα ο Διοικητής Αντιτορπιλικών, πλοίαρχος Γρηγόρης Μεζεβύρης, ο Κυβερνήτης του Ύδρα αντιπλοίαρχος Θεόδωρος Πεζόπουλος και όλοι οι αξιωματικοί μάχονταν σε έναν αγώνα άνισο. Πολύ γρήγορα το αντιτορπιλικό έμεινε ακυβέρνητο εξαιτίας μίας συστοιχίας βομβών που έπληξαν την κόντρα-γέφυρα. Δεκάδες ήταν οι νεκροί, ενώ ο μόνος εναπομείνας αξιωματικός υποπλοίαρχος Κωνσταντίνος Νεόφυτος διέταξε εγκατάλειψη του πλοίου.

«Με την εγκατάλειψη του πλοίου - αφηγείται ο Κ. Λυκίσσας - πήγα να δω τον αδελφό μου στον ασύρματο, πήγα να μπω ήταν γεμάτο πτώματα, πόδια, κεφάλια, …αίμα. Ανέβηκα τελικά στην καμπίνα και βρήκα τον αδελφό μου χωρίς κεφάλι… ήταν δύο μέτρα πιο κει. Εκείνη την ώρα προσπάθησα να πάρω το δαχτυλίδι του, να το δώσω στη γυναίκα του, αλλά έπεσε βόμβα και τα αέρια άρχισαν να πρεσάρουν τις λαμαρίνες… Τρόμαξα, το καράβι πήρε κλίση… Έπεσα στη θάλασσα».

Λίγα λεπτά αργότερα το ένδοξο αντιτορπιλικό ορθώθηκε κατάπλωρα και βούλιαξε με τη γαλανόλευκη να κυματίζει στην πρύμνη του παίρνοντας μαζί του 41 αξιωματικούς και ναύτες.

«Η πλώρη του είναι άθικτη, ενώ η πρύμνη του μέχρι και το κομοδέσιο είναι σχεδόν κατεστραμμένη. Γύρω από το ναυάγιο σε βάθος, 70 μέτρων, υπάρχουν διάσπαρτες βόμβες από τα γερμανικά αεροσκάφη. Ακόμα και σήμερα διακρίνονται οι γαζωμένες λαμαρίνες από τα μυδράλια των γερμανικών αεροσκαφών. Το ναυάγιο έχει καλυφθεί από θαλάσσιους οργανισμούς ενώ αποτελεί πλέον καταφύγιο για πολλούς από τους κατοίκους του βυθού».

Η ιστορία του ❝ΥΔΡΑ❞  ζωντανεύει σήμερα ως ύστατος φόρος τιμής σε εκείνους που θυσιάστηκαν για την ελευθερία.

Πηγή : www.iellada.gr/istoria/22-aprilioy-1941-san-simera-nayagio-toy-endoxoy-antitorpilikoy-udra 

❖ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

Ο ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΤΟΥ ΒΟΛΟΥ : ΕΝΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟ ΣΤΟΛΙΔΙ

Σαν σήμερα, το 1884, εγκαινιάζεται το μοναδικής αρχιτεκτονικής και ομορφιάς κτίριο του Σιδηροδρομικού Σταθμού Βόλου που σχεδίασε ο ιταλός μηχανικός Εβαρίστο Ντε Κίρικο, πατέρας του σπουδαίου υπερρεαλιστή ζωγράφου Τζόρτζιο Ντε Κίρικο

Ως ένα σπουδαίο κτίριο με μία απαράμιλλη αρχιτεκτονική έχει χαρακτηριστεί ο σιδηροδρομικός σταθμός του Βόλου, που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της πρωτεύουσας της Μαγνησίας. Κάθε χρόνο τον επισκέπτονται χιλιάδες κόσμου, όχι μόνο ταξιδιώτες που μετακινούνται με τα τρένα, αλλά και τουρίστες που βρίσκονται στην περιοχή.

Το μοναδικής αρχιτεκτονικής και ομορφιάς κτίριο σχεδίασε ο Ιταλός μηχανικός Εβαρίστο Ντε Κίρικο, πατέρας του σπουδαίου υπερρεαλιστή ζωγράφου Τζόρτζιο Ντε Κίρικο. Η ιδέα ξεκίνησε όταν μπήκαν στα σκαριά οι εργασίες για την κατασκευή του περίφημου Θεσσαλικού Σιδηροδρόμου που θα συνέδεε το λιμάνι του Βόλου με τη Λάρισα, τον θεσσαλικό κάμπο και όλη τη Δυτική Θεσσαλία.

Τα έργα ξεκίνησαν αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881 και το κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού του Βόλου ολοκληρώθηκε κι εγκαινιάσθηκε στις 22 Απριλίου 1884 από τον Βασιλιά Γεώργιο Α'. Η λειτουργία του Θεσσαλικού Σιδηροδρόμου ήταν η βασική αιτία για την εκρηκτική ανάπτυξη της πόλης του Βόλου.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Κώστα Αδαμάκη, «το εκπληκτικά όμορφο κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού του Βόλου, σχεδιαστικά εμφανίζει τη νεοκλασική τυπολογία κι έναν πειθαρχημένο στις κλασικές μορφές σχεδιασμό, εκφράζοντας τη μνημειακότητα μιας συγκεκριμένης αρχιτεκτονικής που ακολουθείτο τότε σε συγκεκριμένα κτίρια. Χαρακτηριστικά αναδεικνύονται στο κτίριο οι όγκοι του με τα κατακόρυφα ανοίγματα και την εξέχουσα δίρριχτη στέγη, που διαθέτει πλούσιο ξύλινο διάκοσμο στο περίγραμμά της και με τον σχεδιασμό αυτό δημιουργείται μια μοναδική πλαστική ομοιογένεια και ισορροπία στο κτίριο. Στο κτίριο διακρίνονται εφαρμογές σπουδαίων διακοσμητικών στοιχείων στις δύο βασικές ζώνες που το περιβάλλουν, αλλά και την γαλήνια επιβλητικότητα της πρόσοψης που τόνιζε έντονα τον τότε ανερχόμενο αστικό χαρακτήρα του Βόλου».

Με τον σιδηροδρομικό σταθμό του Βόλου ο Εβαρίστο Ντε Κίρικο ανέδειξε το εξαιρετικό ταλέντο του, πέρα από τις άλλες εξαίρετες δημιουργίες του, όπως και το τρένο του Πηλίου που θα ακολουθούσε λίγα χρόνια αργότερα με τη μοναδικότητά του. Ακόμη κι εκείνα τα πρώτα χρώματα που διακόσμησαν το υπέροχο κτίριο το 1884, εξακολουθούν να παραμένουν τα ίδια και σήμερα, δηλαδή 140 χρόνια αργότερα, αποτελώντας ένα ξεχωριστό μνημείο και σημείο αναφοράς για την πρωτεύουσα της Μαγνησίας.

Το 1884 που εγκαινιάσθηκε ο σιδηροδρομικός σταθμός του Βόλου, μαζί με τη λειτουργία της μετρικού εύρους τότε γραμμής Βόλου - Λάρισας, ένα ακόμη σπουδαίο στοιχείο είδαν οι παρόντες επίσημοι και ανεπίσημοι στο χώρο. Ήταν το μεγάλων διαστάσεων μνημειακό άγαλμα της θεάς Αθηνάς, έργο του Ιταλού γλύπτη I. Πρεβιζάν, που εξακολουθεί να στέκει μέχρι και σήμερα στο ίδιο σημείο και δένει αρμονικά με το πανέμορφο και επιβλητικό κτίριο.

Με την πάροδο των χρόνων και παρά την παρακμή και στη συνέχεια κατάργηση του Θεσσαλικού Σιδηρόδρομου, το επιβλητικό κτίριο περιήλθε στην ιδιοκτησία του ΟΣΕ και σήμερα αποτελώντας τον τερματικό σταθμό της γραμμής Βόλου - Λάρισας εξακολουθεί να στέκει και να εντυπωσιάζει τους επισκέπτες του.

Στον πρώτο όροφο του κτιρίου λειτουργεί το Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλίας, όπου εκτίθενται πλούσια και σπάνια κειμήλια σχετικά με την ιστορία των σιδηροδρόμων. Στους χώρους ο επισκέπτης μπορεί να δει παλιές φωτογραφίες, τηλεγράφους, ρολόγια σταθμού, στολές εποχής, εκδοτήρια εισιτηρίων, εξαρτήματα μηχανών, σιδηροδρομικά αρχεία, βιβλία για την αρχιτεκτονική των σιδηροδρόμων και σχέδια του Εβαρίστο Ντε Κίρικο, που αποτελούν σημαντικά ιστορικά ντοκουμέντα για την πορεία του σιδηροδρόμου της περιοχής μέσα από μία πορεία 140 χρόνων.

Το κτίριο του σιδηροδρομικού σταθμού Βόλου είναι ένα από τα λιγοστά σπουδαία κτίρια που σώθηκαν μετά τους καταστρεπτικούς σεισμούς που ισοπέδωσαν τον Βόλο τη διετία 1955-1956 κι έχει διατηρήσει αναλλοίωτα τα βασικά του χαρακτηριστικά.

Πηγή : www.sansimera.gr/articles/1531 ║ © SanSimera.gr

❖ΕΛΛΑΔΑ ║ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

Σαν σήμερα, το 1927, γεννήθηκε ο Έλληνας ηθοποιός, που έγινε γνωστός από την τηλεόραση, ερμηνεύοντας ρόλους λειτουργών της Θέμιδας, Γιάννης Μιχαλόπουλος

Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Απριλίου 1927. Ξεκίνησε την καριέρα του ως εκφωνητής του ραδιοφώνου, αλλά στην πορεία τον κέρδισε η υποκριτική, την οποία σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.

Στον κινηματογράφο έπαιζε συνήθως δεύτερους ρόλους. Εμφανίστηκε σε πολλές ταινίες, μεταξύ των οποίων : «Άνθρωπος για όλες τις δουλειές» (1966), «Αχ αυτή η γυναίκα μου» (1967), «Η θεία μου η χίπισσα» (1970) και «Μια τρελή, τρελή σαραντάρα» (1970).

Στην τηλεόραση πρωτοεμφανίστηκε το 1970 στο σήριαλ «Το σπίτι με το Φοίνικα», που προβλήθηκε από την ΥΕΝΕΔ και θεωρείται το πρώτο σήριαλ της ελληνικής τηλεόρασης. Τον ίδιο χρόνο πρωταγωνίστησε ως δικηγόρος Δημοσθένης Παρλάτος στην κωμική σειρά του Κώστα Πρετεντέρη «Ο κύριος Συνήγορος», που του χάρισε την πρώτη μεγάλη επιτυχία και τον έκανε ευρύτερα γνωστό. Το 1982 πρωταγωνίστησε ως δικαστής στην κωμική σειρά «Ορκιστείτε παρακαλώ», που προβλήθηκε από την ΥΕΝΕΔ.

Στο θέατρο έπαιξε σε έργα πρόζας και επιθεώρησης δίπλα σε σπουδαίους ηθοποιούς, όπως η Κυβέλη, η Έλλη Λαμπέτη, ο Δημήτρης Χορν, ο Γιώργος Παππάς, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Νίκος Ρίζος, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, η Μάρω Κοντού και η Μαίρη Χρονοπούλου.

Ο Γιάννης Μιχαλόπουλος πέθανε στις 10 Ιουνίου 2016 στο νοσοκομείο ΚΑΤ της Αθήνας, σε ηλικία 89 ετών. Είχε υποβληθεί σε επέμβαση στο πόδι και λίγες ώρες μετά την ανάνηψη υπέστη ανακοπή.

ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ

Φιλμογραφία

• Η Αθήνα τη νύχτα (1962)
• Άνθρωπος για όλες τις δουλειές (1966)
• Αχ και να 'μουν άντρας (1966)
• Αχ! Αυτή η γυναίκα μου (1967)
• Μιας πεντάρας νιάτα (1967)
• Η θεία μου η χίπισσα (1970)
• Μια τρελλή τρελλή σαραντάρα (1970)
• Ο Σταύρος είναι πονηρός (1970)
• Ο κατεργάρης (1971)
• Ο άνθρωπος λαχείο (1979)
• Γεύση από Ελλάδα (1980)
• Ο παρθενοκυνηγός (1980)
• Πολίτες δεύτερης κατηγορίας (1981)
• Ο σεξοκυνηγός (1981)
• Άγριες κότες (1981)
• Θα σε κλέψω μ' ακούς (1982)
• Χίλια κυβικά τρέλλα (1983)
• Γύφτικη κομπανία (1983)
• Αν ήταν το βιολί πουλί (1984)

Τηλεοπτικές σειρές

• Το σπίτι με το Φοίνικα (1970, ΥΕΝΕΔ)
• Ο κύριος συνήγορος (1970, ΥΕΝΕΔ)
• Το ποινικό μητρώο της Αθήνας (1973, ΥΕΝΕΔ)
• Τα παιδιά του Ζεβεδαίου (1973, ΕΙΡΤ)
• Ο κόσμος και ο Κοσμάς (1973, ΕΙΡΤ)
• Η Θέμις έχει κέφια (1975, ΕΙΡΤ)
• Η Θέμις έχει νεύρα (1975, ΕΡΤ)
• Μια Αθηναία στην Αθήνα (1976, ΕΡΤ)
• Υποψίες : Αξιοπρέπεια (1978, ΕΡΤ)
• Ορκιστείτε παρακαλώ (1982, ΥΕΝΕΔ)
• Το αστυνομικό μας τμήμα (1990, New Channel)
• Μάλιστα κύριε (1991, ΑΝΤ1)
• Οι εργένηδες (1991, ΑΝΤ1)
• Ευτυχώς δυσάρεστα νέα (1993, ΕΤ2)
• Μη μαδάς τη Μαργαρίτα (1999, Alpha)
• Μαμά και γιος (2002, ΝΕΤ)

Βιντεοταινίες

• Η γκομενάρα απ❜ το Μέτσοβο (1985)
• Ο αχτύπητος (1986)
• Γιαννάκης ο μικρομεσαίος (1986)
• Γιαννάκης ο προβληματικός (1986)
• Ένα τρελλό τρελλό μούτρο (1986)
• Ο εραστής της πείνας (1986)
• Ο θείος από το Τέξας (1986)
• Ο ανίκανος (1987)
• Ο ξελογιασμένος (1987)
• Ο μπαμπάς μου ο ξεφτύλας (1987)
• Ο εραστής του άντρα μου (1988)
• Πως τη λεν τη βαζελίνη τούρκικα (1988)
• Ο προβοκάτορας (1988)
• Καψούρης πονηρός και ζηλιαρόγατος (1988)
• Ένας ώριμος παιχνιδιάρης (1989)
• Στρατηγός καλεί ροκάδες (1989)
• Γιορτινό παραμύθι (1990)

Πηγή : www.sansimera.gr/biographies/1644 ║ © SanSimera.gr

❖ΕΛΛΑΔΑ ║ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ❖

ΣΤΑΘΗΣ ΨΑΛΤΗΣ : ΨΗΛΟΣ, ΛΙΓΝΟΣ ΚΑΙ ΗΘΟΠΟΙΑΡΑ

Σαν σήμερα, το 2017, άφησε τη τελευταία του πνοή ο Έλληνας ηθοποιός, από τους σημαντικούς κωμικούς της γενιάς του, με σπουδαίο ταλέντο που το σπατάλησε στην επιθεώρηση και σε ανάλαφρες κινηματογραφικές κωμωδίες, ο Στάθης Ψάλτης

Ο Στάθης Ψάλτης υπήρξε από τους σημαντικούς κωμικούς της γενιάς του, με σπουδαίο ταλέντο που το σπατάλησε στην επιθεώρηση και σε ανάλαφρες κινηματογραφικές κωμωδίες. «Όταν πρωτοβγήκε στη σκηνή ο Στάθης Ψάλτης ήμουν διθυραμβικός, αλλά έπαιξε Σαίξπηρ και ήταν εκπληκτικό, επέλεξε να κάνει κάτι άλλο και το έκανε πολύ καλά αυτό που έκανε. Το θεωρούσε εύκολο ουσιαστικά για τις δυνατότητές του, δεν κουραζόταν να το κάνει» είχε πει γι' αυτόν ο θεατρικός κριτικός Κώστας Γεωργουσόπουλος. «Ως λαϊκό κωμικό πάντα τον πρόσεχα, όχι για τους ρόλους που υποδυόταν, αλλά για εκείνους τους ρόλους που θα μπορούσε να υποδυθεί» συμπληρώνει ο σκηνοθέτης Γιάννης Σμαραγδής.

Ο Στάθης Ψάλτης γεννήθηκε στο Βέλο Κορινθίας στις 27 Φεβρουαρίου 1951, όπου έζησε τα παιδικά του χρόνια. Σε ηλικία 11 ετών μετακόμισε με την οικογένειά του στο Αιγάλεω. Από μικρός ήταν πλασμένος για ηθοποιός, όπως είχε πει σε συνέντευξή του. Σπούδασε στη δραματική σχολή του Κωστή Μιχαηλίδη και μέχρι να γίνει γνωστός ηθοποιός άλλαξε πολλά επαγγέλματα, μεταξύ άλλων κι αυτό του ναυτικού.

Υπήρξε ένα από τα λαϊκά είδωλα της δεκαετίας του ❜80. Μαζί με την Καίτη Φίνου (μεγάλο έρωτα της ζωής του) έπαιξε σε ταινίες και βιντεοταινίες, που είχαν μεγάλη απήχηση, με τίτλους όπως «Τροχονόμος Βαρβάρα» (1981), «Τα Καμάκια» (1981), «Βασικά καλησπέρα σας» (1982), «Και ο πρώτος ματάκιας» (1982), «Καμικάζι αγάπη μου» (1983), «Έλα ν' αγαπηθούμε ντάρλινγκ» (1984), «Μάντεψε τι κάνω τα βράδια» (1984) και «Τρελός είμαι ό,τι θέλω κάνω» (1985).

Τελευταία του εμφάνιση στον κινηματογράφο ήταν ο ρόλος του ηγούμενου στη βιογραφική ταινία του Γιάννη Σμαραγδή «Καζαντζάκης» (2017), η οποία προβλήθηκε μετά το θάνατό του. Ο Στάθης Ψάλτης απέδωσε το ρόλο του «με σπαρακτικό τρόπο, με μία πρωτόγνωρη πνευματικότητα», σύμφωνα με τον Γιάννη Σμαραγδή.

Το 1973 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην τηλεόραση, στη σειρά «Οι έμποροι των εθνών», που βασιζόταν στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Ερμήνευσε το ρόλο του γελωτοποιού και τραγούδησε το «Ήτανε μια φορά» του Σταύρου Ξαρχάκου, που έγινε ευρέως γνωστό από τον Νίκο Ξυλούρη. Από τότε τραγούδησε αρκετά τραγούδια στον κινηματογράφο και το θέατρο. Τη δεκαετία του ❜70 έπαιξε και σε άλλες σειρές αξιώσεων που βασίζονταν σε έργα της ελληνικής λογοτεχνίας, όπως «Γιούγκερμαν» (1976), «Η Τύχη της Μαρούλας» (1978) και «Ο συμβολαιογράφος» (1979).

Στο θέατρο δοξάστηκε κυρίως στην επιθεώρηση, με έργα όπως «Το μαντολίνο του ναυαγού Σημίτη» (2001), «Η παπουτσωμένη Ντόρα» (2002), «Νου Δου η άσχημη» (2007), «Και ξανά... ΠΑΣΟΚολλητό» (2009), «Πού πας ρε Γιωργάκη με τέτοιο καιρό;» (2010) και «Δεν έχουν Τσίπρα πάνω τους» (2015). Ξεχωριστή στιγμή στη θεατρική του καριέρα ήταν ο ρόλος του Ποπρίτσιν στο μονόλογο του Νικολάι Γκόγκολ «Το ημερολόγιο ενός τρελού», που ανέβασε το 1992 στο θέατρο «Βέμπο» σε σκηνοθεσία Γιώργου Κιμούλη και απέσπασε διθυραμβικές κριτικές. Μία άλλη σημαντική στιγμή του, η τελευταία του στο θέατρο, ήταν η συμμετοχή του στο σαιξπηρικό δράμα «Ρωμαίος και Ιουλιέτα», που ανέβασε ο Δημήτρης Λιγνάδης στο θέατρο «Πάνθεον» το 2016. Ερμήνευσε το ρόλο της παραμάνας και του έδωσε μια κωμική χροιά.

Ο Στάθης Ψάλτης, ταλαιπωρημένος από τον καρκίνο των πνευμόνων από τον οποίο έπασχε, άφησε τη τελευταία του πνοή στις 21 Απριλίου 2017, στο νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» της Αθήνας. Από τον πρώτο του γάμο με την ηθοποιό Κάτια Κυβέλου είχε αποκτήσει μία κόρη, τη Μαρία Ψάλτη. Δεύτερη σύζυγός του υπήρξε η ηθοποιός Τάρια Μπούρα και τρίτη η επίσης ηθοποιός Χριστίνα Φιτσάκη.

Πηγή : www.sansimera.gr/biographies/2001 ║ © SanSimera.gr